Έτος Βρεττάκου» το 2012

Έτος Βρεττάκου» το 2012

Εκατό χρόνια συμπληρώνονται το 2012 από την επέτειο της γέννησης του Λάκωνα ποιητή Νικηφόρου Βρεττάκου και το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού ανακήρυξε την επόμενη χρονιά «Έτος Βρεττάκου»
Ο Νικηφόρος Βρεττάκος (1912-1991) αποτελεί σημαντικό κεφάλαιο στην εξέλιξη της νεοελληνικής γραμματείας. Το έργο του εκτιμήθηκε στην εποχή του - μια μεγάλη περίοδο ζυμώσεων, πνευματικών, κοινωνικών και πολιτικών για τον ελληνισμό - ενώ εξακολουθεί να διαβάζεται και να συγκινεί τις νεότερες γενιές αναγνωστών.
Έχουν κυκλοφορήσει 39 ποιητικές συλλογές του (μεταξύ άλλων: «Φιλοσοφία των λουλουδιών», «Ο Προμηθέας ή Το παιχνίδι μιας μέρας», «Το βάθος του κόσμου», «Ο Ταΰγετος και η σιωπή» κ.ά.). Τα ποιήματα του Βρεττάκου μεταφράστηκαν σε 
 πολλές γλώσσες. Υπήρξε μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών, ενώ το 1987 εξελέγη μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.

 
O NΙΚΗΦΟΡΟΣ ΒΡΕΤΤΑΚΟΣ: OI OΡΙΖΟΥΣΕΣ ΤΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ


Της Άντας Κατσίκη-  Γκίβαλου
Καθηγήτριας Πανεπιστημίου Αθηνών.

 

Ο    Νικηφόρος   Βρεττάκος    είναι    μια    πολύπλευρη    προσωπικότητα    με   συνειδησιακή εγρήγορση, ένας έγκυρος μάρτυρας της παγκόσμιας και της εθνικής μας ιστορίας . Το έργο που είναι ο πιστότερος καθρέφτης μίας εποχής 60 χρόνων , σε όλες τις εκδηλώσεις της , ιδιαίτερα στις ιστορικές δοκιμασίες και στα πάθη του λαού του , παραδίνεται στα χέρια των μεταγενεστέρων , κληρονομιά αξιόλογη και από την άποψη της ιστορικής πηγής.
Η    ποίησή   του,   αρμονική    συνάρθρωση   της   γνώσης    και    της    τέχνης    οδηγεί    το   δέκτη    της    προς    ένα    βαθύτερο,   ανθρωπινότερο   προορισμό.   Αλλά    και    με    προσωπικές   του   μαρτυρίες    και   τη    συνειδησιακή     σύλληψη    της   πραγματικότητας    επενεργεί    στον    αδικούμενο    και    αγωνιζόμενο    άνθρωπο    και    τον   ωθεί    σε    μια    καθολικότερη    αντιμετώπιση   του   κόσμου    και    της    ζωής.

Η ΘΕΣΗ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΑΦΗΓΗΤΗ

Εστίαση

[Αναφέρεται στη σχέση του αφηγητή με τα υπόλοιπα πρόσωπα της ιστορίας, τη

γνώση τους για την υπόθεση.]

• Μηδενική —-·>- Ο αφηγητής ξέρει περισσότερα από ό,τι τα πρόσωπα,

είναι έξω από τη δράση (παντογνώστης). Αφηγητής > Πρόσωπα

• Εσωτερική —** Ο αφηγητής ξέρει όσα και τα πρόσωπα.

Αφηγητής = Πρόσωπα

• Εξωτερική *- Ο αφηγητής ξέρει λιγότερα από τα πρόσωπα.

Αφηγητής < Πρόσωπα


Οπτική γωνία

[Αναφέρεται στην προοπτική του αφηγητή απέναντι στην ιστορία, τη σχέση του με

την υπόθεση.]

• Εσωτερική —*- Την ιστορία αφηγείται ο βασικός ήρωας ή ένα δευτε-
οπτική γωνία ρεύον πρόσωπο (αφηγείται μόνο όσα υποπίπτουν στην

αντίληψη του).

• Εξωτερική —>- Ο αφηγητής βρίσκεται έξω από την υπόθεση, αφηγεί-
οπτική γωνία ται σε τρίτο πρόσωπο.

Ο τύπος του αφηγητή

1. Με βάση τη συμμετοχή του στην ιστορία:

• Ομοδιηγητικός: Συμμετέχει στην ιστορία την οποία αφηγείται είτε ως πρωτα­γωνιστής (αυτοδιηγητικός αφηγητής) είτε ως παρατηρητής ή αυτόπτης μάρτυ­ρας.

• Ετεροδιηγητικός: Δεν έχει καμιά συμμετοχή στην ιστορία που αφηγείται.

2. Με βάση το αφηγηματικό επίπεδο:

• Ενδοδιηγητικός: Αφηγείται γεγονότα που ανήκουν στην κύρια αφήγηση.

• Εξωδιηγητικός: Αφηγείται γεγονότα και πράξεις ξένα προς το κύριο κείμενο της αφήγησης (εισαγωγικές αφηγήσεις, πρόλογοι…)

• Μεταδιηγητικός: Αφηγείται γεγονότα που συνιστούν δευτερεύουσα αφήγη­ση (που ενσωματώνεται στην κύρια αφήγηση, είναι αφήγηση μέσα στην αφή­γηση), εγκιβωτισμένη αφήγηση.

Ο αφηγητής δεν ταυτίζεται με το συγγραφέα. Σε όσες περιπτώσεις ταυτίζονται τα δύο πρόσωπα μιλάμε για αυτοβιογραφία (αυτοδιηγητική αφήγηση).


Αφηγηματικοί τρόποι

α) Διήγηση

- Τριτοπρόσωπη αφήγηση

β) Μίμηση

- Πρωτοπρόσωπη αφήγηση

- Διάλογος

- Εσωτερικός μονόλογος

γ) Μεικτός τρόπος (Συνδυασμός διήγησης και μίμησης) 5) Περιγραφή ε) Σχόλιο στ) Ελεύθερο πλάγιο ύφος

Ο χρόνος στην αφήγηση

• Ιστορικός: Δηλώνει το πόνε χρονολογικά συνέβησαν τα γεγονότα που παρου­σιάζονται (το πότε).

• Πραγματικός/Αφηγημένος: Δηλώνει το διάστημα που καλύπτουν τα γεγονότα που παρουσιάζει η αφήγηση (το πόσο).

• Αφηγηματικός: Δηλώνει το πώς αξιοποιείται, πο5ς παρουσιάζεται ο χρόνος στη διαδικασία της αφήγησης (το πώς):

α) ως προς τη σειρά παρουσίασης των γεγονότων:

- Ευθύγραμμος (όταν ακολουθεί τη φυσική σειρά των γεγονότων).

- Με αναχρονίες (όταν γίνονται ανακατατάξεις στη φυσική σειρά των γεγο­
νότων):

• Αναδρομές ή αναδρομικές αφηγήσεις ή αναλήψεις ή FLASH BACK(επιστρο­φή στο παρελθόν).

• πρόδρομες αφηγήσεις ή προλήψεις (αναφορές γεγονότων που θα συμβούν αργότερα).

β) ως προς το ρυθμό παρουσίασης των γεγονότων:

- Επιτάχυνση.

- Επιβράδυνση.

- Παράλειψη ή έλλειψη.

γ) ως προς το σημείο έναρξης της υπόθεσης: ~ από την αρχή της υπόθεσης-

- από τη μέση της υπόθεσης

Πηγή: stefanu.wordpress.com

Έτος Νικηφόρου Βρεττάκου το 2012

Νικηφόρος Βρεττάκος

---

Σύντομο Βιογραφικό: Γεννήθηκε τὸ 1913 στὶς Κροκεὲς τῆς Λακωνίας. Ἐγκατέλειψε τὴν Νομικὴ σχολὴ γιὰ νὰ ἀφιερωθεῖ ὁλοκληρωτικά στὴν λογοτεχνία. Ἐξέδωσε περισσότερες ἀπὸ 15 ποιητικὲς συλλογὲς καὶ ἀρκετὰ πεζὰ ἔργα. Στὰ ἔργα του ἐξυμνεῖ ὅσο λίγοι τὴν ἀγάπη, τὴν εἰρήνη, τὸν ἀνθρωπισμὸ καὶ τὸ ἑλληνικὸ πνεῦμα. Τιμήθηκε μεταξύ ἄλλων, τρεῖς φορὲς μὲ τὸ Πρῶτο Κρατικὸ Βραβεῖο Ποίησης, καθώς καὶ μὲ τὸ Ἀριστεῖο Γραμμάτων ἀπὸ τὴν Ἀκαδημία Ἀθηνῶν (1982), τῆς ὁποίας ἔγινε μέλος τὸ 1989. Πέθανε στὴν Ἀθήνα τὸ 1991.
Κύρια ἔργα: Κατεβαίνονταs στὴ σιγὴ τῶν αἰώνων (1933), Εἰκόνες ἀπὸ τὸ ἡλιοβασίλεμα (1939), Ἡ ἡρωϊκή συμφωνία (1944), Ἡ παραμυθένια πολιτεία (1947), Τὸ βιβλίο τῆς Μαργαρίτας (1949), Ὁ Ταῢγετος καὶ ἡ σιωπή (1949), Δύο ἄνθρωποι μιλοῦν γιὰ τὴν εἰρήνη τοῦ κόσμου (1949), Στὸν Ρόμπερτ Ὀπενχάϊμερ (1954), Ἡ μητέρα μου στὴν ἐκκλησία (1957), Βασιλική Δρῦς (1958), Ὁ ἕνας ἀπὸ τοὺς δύο κόσμους (1958), Τὸ βάθος τοῦ κόσμου (1961), Ἐκλογὴ (1966), Ὀδύνη (1969), Ὁδοιπορία (1972), Διαμαρτυρία (1974), Τὸ Ἀπογευματινό Ἡλιοτρόπιο (1976), Ὁ Προμηθέας ἢ τὸ παιχνίδι μιᾶς μέρας (1979), Λειτουργία κάτω ἀπ᾿ τὴν Ἀκρόπολη (1981), Τὰ ποιήματα (1981), Ὁ διακεκριμένος πλανήτης (1983), Συνάντηση μὲ τὴ θάλασσα (1991).
Ὁ Νικηφόρος Βρεττάκος (1912-1991), γράφει ὁ Μιχαὴλ Περάνθης, εἶναι «Ποιητὴς τῆς ἐλεύθερης φαντασίας, ἀφήνεται σὲ λυρικὲς ὀνειροπολήσεις, ἄλλοτε στοὺς κανόνες τῆς μετρικῆς καί, συχνότερα, σὲ ρυθμικὴ διαδοχὴ στίχων. Ἰδιοσυγκρασία εὐαίσθητη, φύση συναισθηματικὴ καὶ γνησίως λυρική, τυλίγει τὰ γραπτά του μὲ μιὰ διάχυση τρυφερότητας, δινοντὰς τοὺς τὸ ἅπλωμα, τὸ γύρισμα καὶ τὴν ἐλαστικότητα τῆς φαντασίας του

Ἡ Ἑλληνικὴ γλῶσσα Ὅταν κάποτε φύγω ἀπὸ τοῦτο τὸ φῶς θὰ ἑλιχθῶ πρὸς τὰ πάνω ὅπως ἕνα ρυακάκι ποὺ μουρμουρίζει. Κι ἂν τυχὸν κάπου ἀνάμεσα στοὺς γαλάζιους διαδρόμους συναντήσω ἀγγέλους, θὰ τοὺς μιλήσω ἑλληνικά, ἐπειδὴ δὲν ξέρουνε γλῶσσες. Μιλᾶνε μεταξύ τους μὲ μουσική.

100 χρόνια από τη γέννηση του Οδυσσέα Ελύτη

"Ο ποιητής της Φύσεως, του Ηλίου και του Φωτός"

"... Για μένα, υπάρχει η Ελλάδα η δική μου. Δεν είναι η Ελλάδα η τρέχουσα. Και το έργο μου έρχεται σαν βράχος στο κύμα που τη χτυπά. Αντιστέκεται. Και η αντίσταση είναι ουσιαστική. Βγαίνει έμμεσα με κάτι που διαρκεί - αυτό είναι και το ουσιώδες του δημιουργού. Διότι η Ελλάδα μπορεί να είναι και εκατό χρόνια σε πτώση κι εγώ γράφω ένα ποίημα που έχει αντίκρισμα στην Ελλάδα την παντοτινή... Η ευθύνη η δική μου είναι να κάνω ποίηση όσο γίνεται καλύτερη. Το παν είναι η ποιότητα".