ΠΕΡΙΛΗΨΗ - ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ είναι η συμπύκνωση (η απόδοση με σύντομο τρόπο) του βασικού περιεχομένου ενός ευρύτερου κειμένου.

Στην περίληψη στόχος μας είναι να συγκρατήσουμε όλες τις βασικές πληροφορίες διαχωρίζοντας τα ουσιώδη (σημαντικά) στοιχεία από τα επουσιώδη (τα λιγότερο σημαντικά).

  

    Η περίληψη μπορεί να λάβει πολλές μορφές.

 Μπορεί να είναι ο τίτλος ενός κειμένου, όπως επίσης και η σύντομη απόδοση του περιεχομένου ενός βιβλίου.

Επίσης συναντάται σε ποικίλες περιπτώσεις της καθημερινής ζωής: σε τίτλους ειδήσεων, σε μικρές αγγελίες, σε διαφημίσεις, στα οπισθόφυλλα των βιβλίων, στη σύντομη απόδοση της υπόθεσης ενός θεατρικού έργου ή μιας κινηματογραφικής ταινίας κ.λπ.

Η ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗΣ

Τα βασικά βήματα για τη συγγραφή περίληψης είναι:

α. Η προσεκτική ανάγνωση του κειμένου.

β. Ο εντοπισμός του θεματικού του κέντρου.

γ. Η μελέτη της δομής της παραγράφου του κειμένου και η υπογράμμιση των λέξεων-κλειδιών.

δ. Η γραφή σύντομων πλαγιότιτλων σε κάθε παράγραφο.

ε. Η γραφή της περίληψης

• Συνθέτουμε και γράφουμε την περίληψη με δικά μας λόγια, χρησιμοποιώντας το θεματικό κέντρο,  τις λέξεις -κλειδιά ,τις σημειώσεις που κρατήσαμε από κάθε παράγραφο ή θεματική ενότητα ή τους πλαγιότιτλους που έχουμε καταγράψει .
  

•  Η σύνδεση αυτών των συστατικών μερών γίνεται με τη χρήση διαρθρωτικών λέξεων ,που στοχεύουν στο δέσιμο μεταξύ τους των μερών της περίληψης.

• Αποφεύγουμε την επανάληψη στοιχείων που υπάρχουν σε διαφορετικές παραγράφους.

• Προσέχουμε ώστε να ακολουθούμε πιστά την οπτική γωνία και τη θέση του συγγραφέα και να αποδίδουμε το κείμενο χωρίς να το σχολιάζουμε.

• Επίσης, δεν αντιγράφουμε , αλλά αντικαθιστούμε τις έννοιες του κειμένου με συνώνυμες (όπου βέβαια αυτό είναι δυνατό), εκτός αν πρόκειται για ορολογία, οπότε χρησιμοποιούμε τις έννοιες αυτούσιες .

• Χρησιμοποιούμε στη διατύπωσή μας γ΄ πρόσωπο.

• Προσπαθούμε να παραμείνουμε στο όριο λέξεων που μας ζητείται .

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ

Επιχείρημα είναι μια προσπάθεια, να παρουσιασθούν με τη βοήθεια προφορικού ή γραπτού λόγου, οι απόψεις μας για ένα θέμα ή πρόβλημα, οι οποίες καταλήγουν σ’ ένα αιτιολογημένο συμπέρασμα. Το επιχείρημα δεν είναι άθροισμα σκέψεων αλλά ένας λόγος λογικά διαρθρωμένος που περιέχει ένα βασικό νόημα. Είναι δηλαδή κείμενο που δεν παρέχει μόνο πληροφορίες, αλλά «επιχειρεί» να πείσει το δέκτη για την ορθότητα ή όχι μιας θέσης, μιας θεωρίας.

 Η χρήση επιχειρημάτων βοηθάει:

• να καταλάβουμε ποιες θέσεις είναι ορθότερες ή σημαντικότερες από άλλες

• να πείσουμε τους άλλους για την ορθότητα των θέσεών μας.

Στοιχεία του επιχειρήματος και μελέτη επιχειρημάτων

Επιχειρήματα χρησιμοποιούμε σε καθημερινές συζητήσεις και διαλόγους, σε διαπραγματεύσεις, σε επίσημα κείμενα, σε άρθρα εφημερίδων, σε επιστημονικά κείμενα κ.λπ.

 Όταν συνθέτουμε ένα επιχειρηματολογικό κείμενο, ακολουθούμε συνήθως την εξής δομή:

Α. Εισαγωγή: εκφράζουμε τη θέση μας για ένα θέμα

Β. Δεδομένα: χρησιμοποιούμε επιχειρήματα και τεκμήρια (αποδείξεις) για να στηρίξουμε τη θέση μας

Γ. Ανασκευή: αντικρούουμε αντίθετες θέσεις-επιχειρήματα

Δ. Κατάληξη: εκφράζουμε την τελική μας θέση, το συμπέρασμα ή τις προϋποθέσεις-συνθήκες που πρέπει να υπάρχουν για να ισχύσει η θέση αυτή.

Στα απλά είδη επιχειρημάτων ανήκουν:

α. τα επιχειρήματα με παραδείγματα-τεκμήρια, (για τη στήριξη της θέσης μας χρησιμοποιούνται παραδείγματα, π.χ. από την ιστορία, την επιστήμη κ.λπ.)

π.χ. «Το περιβαλλοντικό κόστος των μεταφορών στην Αθήνα είναι υψηλότερο από παντού. Το μεταφορικό μέσο με το υψηλότερο περιβαλλοντικό κόστος είναι το πετρελαιοκίνητο ταξί· για κάθε χιλιόμετρο που διανύει ο επιβάτης του επιβαρύνεται με 0,60 ευρώ! Ακολουθούν το συμβατικό αυτοκίνητο με 0,15 ευρώ ανά επιβατοχιλιόμετρο, το πετρελαιοκίνητο λεωφορείο με 0,06 ευρώ, το βενζινοκίνητο καταλυτικό αυτοκίνητο με 0,014 ευρώ, το αυτοκίνητο υγραερίου με 0,013 ευρώ, το μετρό με 0,004 ευρώ, ενώ το τρόλεϊ έχει σχεδόν μηδενικό κόστος».

Στο παραπάνω απόσπασμα ο συγγραφέας, για να στηρίξει τη θέση του ότι το περιβαλλοντικό κόστος των μεταφορών στην Αθήνα είναι υψηλότερο από παντού, χρησιμοποιεί επιχειρήματα με παραδείγματα-τεκμήρια (παραθέτει στοιχεία για το κόστος κάθε μεταφορικού μέσου).

β. τα επιχειρήματα με αιτίες (αιτιολόγηση) Τα είδη αυτών των επιχειρημάτων χρησιμοποιούνται τόσο στις καθημερινές συζητήσεις όσο και σε επίσημα κείμενα, κυρίως στο χώρο των επιστημών.

π.χ. «Είναι προτιμότερο να ενημερωνόμαστε από τις εφημερίδες, γιατί σ’ αυτές υπάρχουν πραγματικές ειδήσεις, που παρουσιάζονται με τρόπο ψύχραιμο και αντικειμενικό, ενώ παράλληλα περιέχουν αναλύσεις και κριτική των γεγονότων»

Στο παραπάνω απόσπασμα ο συγγραφέας στηρίζει τη θέση του ότι είναι προτιμότερο να ενημερωνόμαστε από τις εφημερίδες, χρησιμοποιώντας επιχειρήματα με αιτίες (αιτιολόγηση).