ΑΦΗΓΗΣΗ

ΑΦΗΓΗΣΗ

Πράξη επικοινωνίας με την οποία παρουσιάζεται- εξιστορείται  προφορικά ή γραπτά, ένα γεγονότος ή μια σειρά γεγονότων, περιστατικών, περιπετειών,  πραγματικών ή φανταστικών που έγιναν κάτω από ορισμένες συνθήκες  και πήραν μέρος σ’ αυτά ένα ή ορισμένα πρόσωπα.

Πομπός      →                           Μήνυμα      →                        Δέκτης                       

(αφηγητής)                (αφηγηματικό περιεχόμενο)        (αποδέκτης αφήγησης)                                                  

    –Η αφήγηση  οργανώνεται με άξονα το χρόνο , αλλά οι καταστάσεις συνδέονται αιτιολογικά μεταξύ τους.

Είδη αφήγησης

          α. Η μυθοπλαστική αφήγηση, στην οποία κυριαρχούν τα πλασματικά γεγονότα  

             (παραμύθι, μυθιστόρημα, διήγημα..)

          β. Η ιστορική αφήγηση , η  οποία συνδέεται με την παρουσίαση γεγονότων του

              παρελθόντος και συναντάται κυρίως στην ιστορία.

          γ. Η ρεαλιστική αφήγηση, η οποία συνδέεται με την παρουσίαση πραγματικών

              γεγονότων (δημοσιογραφική είδηση, μαρτυρία κάποιου)

           δ. Η μεικτή αφήγηση, στην οποία η ρεαλιστική αφήγηση συμπλέκεται με τη  μυθοπλασία (ιστορικό μυθιστόρημα, μυθιστορηματική βιογραφία..)

Αφηγηματικά κείμενα θεωρούνται επίσης, εκτός από τα πεζά, και το έμμετρο αρχαίο και νεότερο έπος, οι μπαλάντες κ.ά. (ομηρικά έπη, ιπποτικά μεσαιωνικά μυθιστορήματα, κρητικό θέατρο, παραλογές όπως «Του νεκρού αδελφού», «Της Άρτας το γιοφύρι» κ.ά.).

 Κάθε είδος αποβλέπει σε ορισμένο σκοπό (πληροφοριακό, διδακτικό, ψυχαγωγικό κτλ.)

        ΑΦΗΓΗΣΗ - ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΦΗΓΗΣΗΣ

   Αφήγηση: είναι η γραπτή ή προφορική

Δομή της αφήγησης: 

 πρόλογος: γεγονός, λόγος αφήγησης ,τόπος, χρόνος, πρόσωπα

                          (γενικές πληροφορίες)

                                                                       

 κύριο μέρος: έναρξη της ιστορίας, εξέλιξη (ποια η σειρά και η σχέση των γεγονότων μεταξύ τους) η κατάληξη - το αποτέλεσμα της  ιστορίας                          (δράση)                                                                          

                                                      

επίλογος: γενική εντύπωση, η κρίση  του αφηγητή για  το νόημα της ιστορίας που παρουσίασε   (λύση)

                                                      

Αλληλουχία αφήγησης : τα γεγονότα παρουσιάζονται με τη χρονολογική τους σειρά ή με αναδρομικές αφηγήσεις ή με νύξεις σε γεγονότα που θα συμβούν στο μέλλον.

Συνοχή αφηγηματικού κειμένου :χρησιμοποιούνται οι ακόλουθοι συνεκτικοί δείκτες:

·        διαρθρωτικές λέξεις που δείχνουν τη χρονική σειρά των γεγονότων (πχ. αρχικά, κατά τη διάρκεια. εκείνη η στιγμή )αλλά και την αιτιολογική τους σχέση (πχ .επειδή, αφού, εξαιτίας)

·        επανάληψη μιας λέξης ή φράσης που προαναφέρθηκε

·         χρήση συνωνύμων ή συγγενικών λέξεων ή φράσεων για κάποια λέξη (πχ ένα τέτοιο περιστατικό..)

Γλώσσα αφήγησης : ρήματα δράσης και ρήματα έκφρασης σκέψεων και συναισθημάτων (σκέφτομαι, αισθάνομαι, νιώθω, χαίρομαι…)

Οι χρόνοι των ρημάτων που χρησιμοποιούνται είναι :

Παρελθοντικοί : (Παρατατικός για μεγαλύτερη διάρκεια στα γεγονότα που αφηγούμαστε,

                        Αόριστος για συνοπτική διάσταση αφήγησης με ακρίβεια και επιτάχυνση)

Παροντικοί:  (Ενεστώτας για ζωντανή ,άμεση και παραστατική αφήγηση)

Ιστορικός  Ενεστώτας: (χρήση ενεστώτα για γεγονότα που αναφέρονται στο παρελθόν, ώστε ο λόγος να είναι πιο ζωντανός και παραστατικός)

Πρόσωπο αφήγησης: η αφήγηση είναι πρωτοπρόσωπη όταν ο αφηγητής συμμετέχει στα γεγονότα και τριτοπρόσωπη , όταν ο αφηγητής δε συμμετέχει στην εξιστόρηση των γεγονότων.

ΚΑΙ ΚΑΠΟΙΕΣ ΠΙΟ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ…..

     ⇛Αφηγούμαι ένα περιστατικό που μ’ ενδιαφέρει, ή που τουλάχιστον      

        προσπαθώ να το παρουσιάσω ως ενδιαφέρον στους αναγνώστες μου. 

    ⇛Οργανώνω την αφήγησή μου καθορίζοντας τα βασικά της στοιχεία (τόπος, 

       χρόνος, χαρακτήρες της ιστορίας και ο τρόπος που λειτουργούν σ΄αυτό

⇛Οργανώνω την κλιμάκωση της αφήγησής μου και την τελική έκβασή της.⇛

⇛Αποφεύγω τις άχρηστες λεπτομέρειες που μπορεί να κουράσουν και να αποπροσανατολίσουν τον αναγνώστη. Επιλέγω  μόνο όσες λεπτομέρειες εξυπηρετούν το σκοπό της αφήγησής μου.

⇛Προσέχω το χρόνο των ρημάτων και τη συνέπειά μου ως προς τη χρήση του. Αποφεύγω τις επαναλήψεις ρημάτων και προσπαθώ να επιτύχω λεξιλογικό πλούτο στην αφήγησή μου.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ:

➤Ποιο είναι το γεγονός της αφήγησης;

➤Πού συνέβη; Πότε συνέβη;

➤Κάτω από ποιες συνθήκες συνέβη; (πώς) – τι το προκάλεσε;

➤Ποια άλλα πρόσωπα συμμετείχαν;

➤Τι αξίζει να συμπεριλάβω στην αφήγησή μου;

➤Ποια ήταν η δική μου συμμετοχή σε ο, τι συνέβη;

➤Ποια ήταν η τελική έκβαση και οι συνέπειές της ;

➤Ποια είναι τα συναισθήματα- σκέψεις –εντυπώσεις που μου προκάλεσε

Είδ