ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ - ΟΡΓΆΝΩΣΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

   Περιγραφή: είναι η προφορική ή γραπτή αναπαράσταση κάποιου χώρου, τοπίου, προσώπου, ζώου, φυτού, αντικειμένου ,έργου τέχνης, κτηρίου, φαινομένου, ψυχικής κατάστασης .

   Η περιγραφή ως είδος κειμένου συνδέεται κυρίως με το χώρο. Όμως η διάσταση του  χρόνου δε μπορεί να απουσιάζει πλήρως .Έτσι τα περιγραφικά κείμενα διακρίνονται σε δύο  είδη:

Στατική περιγραφή το περιγραφόμενο αντικείμενο παρουσιάζει σχετική σταθερότητα στο χρόνο. Η περιγραφή αναφέρεται κυρίως σε πράγματα, χώρους  τόπους,  ζώα, φυτά, πρόσωπα.

Εξελικτική περιγραφή Το περιγραφόμενο αντικείμενο επηρεάζεται καθοριστικά από τη διάσταση του χρόνου και αναφέρεται συνήθως σε φυσικά φαινόμενα ,ανθρώπινες δραστηριότητες,  ψυχικές καταστάσεις.

Περιγραφικά κείμενα συναντούμε:

• σε πρακτικούς οδηγούς (π.χ. τουριστικός οδηγός)

• σε εφημερίδες

• σε περιοδικά

• σε ενημερωτικά φυλλάδια

• σε διαφημιστικά φυλλάδια

• σε έντυπα για την κατασκευή, τη λειτουργία ή τη χρήση ενός αντικειμένου (συσκευής, παιχνιδιού κ.λπ.)

• σε σχολικά εγχειρίδια

• σε καταλόγους μουσείων

• σε επίσημα έγγραφα

Είδη περιγραφής είναι:

⏩τοπίου

⏩αντικειμένου

 ⏩τιρίου

 ⏩προσώπου κτλ.

Η περιγραφή διακρίνεται σε:

➔Υποκειμενική (π.χ. λογοτεχνία)

      ➔ Αντικειμενική (π.χ. επιστήμη)

Τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στην περιγραφή εξαρτώνται από:

•  την οπτική γωνία/τη θέση στο χώρο.

• από τη σκοπιά που αντιμετωπίζει τα γεγονότα.

Η δομή μιας περιγραφής τοπίου, ειδικότερα:

–        Έχει ως αφετηρία το γενικό (γενικές εικόνες) και προχωρά προς το ειδικό (πιο λεπτομερείς εικόνες)

Η γλώσσα της περιγραφής χαρακτηρίζεται από:

⇒σαφήνεια - ακρίβεια - παραστατικότητα

  ⇒χρήση επιθέτων (για σταθερές ιδιότητες) τα οποία προσδίδουν ζωντάνια και   παραστατικότητα
⇒κυριαρχία του ενεστώτα (και γενικότερα των εξακολουθητικών ρημάτων)συχνή χρήση των βοηθητικών ρημάτων (είμαι, έχω)

ΚΑΙ ΚΑΠΟΙΕΣ ΠΙΟ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ…..

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗΣ

Περιγραφή προσώπου συγκεκριμένου (απλός χαρακτηρισμός)

Πρόλογος: -Ποιο είναι το όνομα του, η καταγωγή και ο τόπος διαμονής του -Γενικός χαρακτηρισμός (συμπαθής, αγαπητός…..)

- Η σχέση μας μαζί του, συνθήκες γνωριμίας….

Amedeo Modigliani, Αγόρι. 1919. Indianapolis Museum of Art-USA

Κ.Θ. : - Εξωτερικά χαρακτηριστικά προσώπου, σώματος, εμφάνιση, ντύσιμο, -ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και ιδιαίτερες κινήσεις-χειρονομίες - Πώς εκδηλώνεται στο κοινωνικό περιβάλλον -Χαρακτηριστικές αρετές ή ελαττώματα

- Περιστατικά από τη ζωή του που φανερώνουν το χαρακτήρα του -Ιδιαίτερες κλίσεις και συνήθειες

Επίλογος: Γενικές κρίσεις για το πρόσωπο, δική μας ή των άλλων

Περιγραφή τοπίου

Πρόλογος: -Γενικά χαρακτηριστικά (γραφικό, ρομαντικό, παράξενο) -Θέση του, σύντομες ιστορικές πληροφορίες

Κ.Θ.:        -Έκταση, σχήμα, τι περιλαμβάνει, θέα….

-Η ζωή σ’ αυτό σε διάφορες ώρες και εποχές, εικόνες, στιγμιότυπα…. -Αξία του, ωφέλειες απ’ αυτό -Προσωπικά βιώματα, συναισθήματα, δεσμοί με αυτό

Επίλογος: Γενικές εντυπώσεις

Περιγραφή αντικειμένου

Πρόλογος: Ποιο το ιστορικό του (Πού και πώς το απέκτησα)

Κ.Θ.: –Εξωτερική περιγραφή Ποιότητα Υλικό

Σχήμα, μέγεθος, χρώμα Χαρακτηριστικά γνωρίσματα του, μέρη του

-Χρήση του και χρησιμότητά του -Τι με συνδέει με αυτό (γεγονότα, περιστατικά, συναισθήματα)

Επίλογος: Γενικές εντυπώσεις, σκέψεις

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΡΓΟΥ ΤΕΧΝΗΣ (πίνακες ζωγραφικής , γλυπτά, αρχαία αγγεία)

Συμπεριλαμβάνονται τα εξής στοιχεία:

Στον πρόλογο:

 Γενικός χαρακτηρισμός του έργου (επιβλητικό, εκφραστικό, εντυπωσιακό…)

 Πού βρίσκεται

Πληροφορίες για τον δημιουργό του, το χρόνο και το λόγο κατασκευής του, την κατάστασή του, την ιστορική του εξέλιξη

Στο κύριο μέρος

Πληροφορίες για το υλικό κατασκευής , την τεχνοτροπία που υιοθετήθηκε κατά τη δημιουργία του, μέγεθος, χρώματα

Περιγραφή του τι απεικονίζει ή τι παριστάνει:

·        Διάταξη προσώπων

·        Στάση, κίνηση, έκφραση μορφών, λεπτομέρειες σκηνικού

Ανίχνευση των συμβολισμών

Κρίσεις (μου αρέσει και γιατί), αισθητικές και αξιολογικές παρατηρήσεις για τον καλλιτέχνη (χειρισμός χρωμάτων και σκιάσεων, προοπτική, συμμετρία , αναλογίες)

 Σύγκριση με άλλα έργα του ίδιου καλλιτέχνη ή με ανάλογα έργα άλλων

Σκέψεις και συναισθήματα που μου γεννά 

Στον επίλογο

 Συμπεράσματα – γενική κρίση

Περιγραφή οικοδομημάτων (σπίτι, σχολείο, δωμάτιο…..)

Πρόλογος:- Γενικός χαρακτηρισμός (μεγαλόπρεπο, ταπεινό, απλό…) -Θέση του (στο χώρο και στο χρόνο) – θέα από αυτό -Σύντομα η ιστορία του

Κ.Θ.: Α΄ Εξωτερική περιγραφή 

 - Ό, τι περιβάλλει το οικοδόμημα και ανήκει σ’ αυτό (κήπος, δέντρα,σιντριβάνια, αγάλματα….)

      -Διαστάσεις, σχήμα, στυλ, χρώματα….  

 Β΄ Εσωτερική περιγραφή

-Διαρρύθμιση, δωμάτια, διακόσμηση, επίπλωση, αντικείμενα….. 

Γ’ χρήση, χρησιμότητα, σημασία, σπουδαιότητα….

Δ’ βιώματα, συναισθήματα, δεσμοί μ’ αυτό….

Επίλογος: Γνώμες άλλων, γενικές εντυπώσεις

Περιγραφή σκηνών από τη ζωή (ομαδικές εκδηλώσεις…)

Πρόλογος: -Γενικός χαρακτηρισμός (γεγονός συνηθισμένο, σπάνιο, συγκινητικό, παράξενο, ενδιαφέρον, τραγικό, κωμικό…)

-Τόπος, χρόνος (πού συνέβη, πότε…)

Κ.Θ.         -Προετοιμασίες (όταν πρόκειται για εκδηλώσεις πού οργανώνονται...) -Αιτία, σκοπός -Φάσεις, πρόσωπα: σκηνές, εικόνες, στιγμιότυπα, τα πρόσωπα που

συμμετέχουν (τα κυριότερα)

-Συναισθήματα: ενθουσιασμός, χαρά, κατάνυξη, οργή… και πώς εκδηλώνονται (με χειρονομίες, χορούς….)

-Συνέπειες – αποτελέσματα, αν υπάρχουν -Προσωπικές εντυπώσεις και συναισθήματα

Επίλογος: Προσωπική γνώμη, κρίση, συναίσθημα….